۵۰ سال تلاش آیت‌الله مصباح یزدی برای تحول در علوم انسانی اسلامی / از تدوین سند تولید علوم انسانی اسلامی تا طراحی ۱۶ رشته علمی

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری – تحلیلی مفتاح علوم انسانی اسلامی، به نقل از روابط عمومی دانشگاه قم، حجت الاسلام والمسلمین دکتر احمد حسین شریفی در اولین پیش‌همایش بزرگداشت مرحوم علامه آیت‌الله مصباح یزدی که به میزبانی دانشگاه قم و با عنوان “استاد فکر” به مناسبت نکوداشت روز علوم انسانی اسلامی ترتیب داده شده بود، با بیان اینکه آیت الله مصباح در حوزه نگاه تحولی به علوم انسانی قریب ۵۰ سال فعالیت کرد با نقل خاطراتی از تلاش‌ها و فعالیت‌های علمی مرحوم علامه مصباح، بر تأثیر عمیق ایشان در تبیین و گسترش علوم انسانی اسلامی تأکید کرد و گفت: آیت الله مصباح نگاه تحولی به مقوله علم داشت، که برگرفته از نگاه انتقادی برجسته ایشان بود.

وی با بیان اینکه علامه مصباح نگاه انتقادی عمیق داشتند اما اهل شلوغکاری انتقادی نبودند، افزود: مرحوم علامه مصباح یزدی یکی از برجسته‌ترین شخصیت‌های علمی و فکری معاصر بود که با تلاش‌های بی‌وقفه خود، نقش مهمی در تدوین و بسط مبانی علوم انسانی اسلامی ایفا کرد. او همواره به عنوان متفکری نوآور و منتقد علوم غربی شناخته می‌شد و این نگاه انتقادی را در آثار و آموزش‌های خود به شاگردانش منتقل می‌کرد. از ویژگی‌های آیت الله مصباح اهتمام به ایجاد تفکر نقاد و نگاه انتقادی در پرورش شاگردان بود.

رییس دانشگاه قم عنوان کرد: ناظر بر علوم انسانی رایج چند نوع نگاه انتقادی از آثار علامه قابل برداشت است؛ “نقد دستاوردها”؛ اینکه دستاوردهای علوم انسانی رایج حلال مشکلات بوده است را نقد و درست نمی‌دانستند، “نقد نظریه‌ها”، “نقد روش”؛ روش تجربی را ناکافی می‌دانستند و “نقد مبانی”؛ منتقد مبانی حاکم بر اندیشه علوم انسانی غربی بودند.

دکتر شریفی در بخش دیگری از سخنانش تصریح کرد: او معتقد بود که برای پیشبرد علوم انسانی اسلامی، نباید صرفاً به نقد علوم غربی پرداخت، بلکه باید به صورت فعال به تولید و تدوین اندیشه‌های جدید و بومی نیز همت گماشت.

وی با بیان اینکه علامه مصباح همواره تلاش می‌کرد تا نگاه منتقدانه و موشکافانه به علوم انسانی غربی را با نگاهی سازنده و ایجابی همراه کند، ادامه داد: علامه نگاه سلبی صرف نداشتند و نگاه ایجابی در مواجهه ایشان پررنگ‌تر بود و تبیین امکان اسلامی کردن علوم انسانی، ضرورت اسلامی سازی علوم انسانی، و راه و روش اسلامی سازی علوم انسانی مد نظر ایشان بود که نتیجه آن تدوین سند تولید علوم انسانی اسلامی شد.

وی به نگاه تحولی علامه در حوزه ساختارها نظامات و برنامه‌های درسی اشاره کرد و گفت علامه مصباح از معدود افرادی بود که در حوزه آشناسازی طلاب با علوم جدید از سال‌ها قبل ورود کرد در سال ۵۹ دفتر همکاری حوزه و دانشگاه را تاسیس کرد، سال ۶۶ بنیاد باقرالعلوم و سال ۷۴ موسسه امام خمینی را تاسیس کرد.

رئیس دانشگاه قم با اشاره به پیچیدگی و سخت بودن تدوین یک رشته و گرایش درسی عنوان کرد: آیت الله مصباح ۱۶ رشته علمی در سه مقطع را طراحی و اجرا کرد.