اشتباه استراتژیک دولت در اصلاح قیمت کالاهای اساسی/ تورم ناشی از حذف یارانه‌ها در جامعه چقدر است؟

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری – تحلیلی مفتاح علوم انسانی اسلامی؛ دکتر حسین صمصامی، سرپرست وزارت امور اقتصادی و دارایی در دولت احمدی نژاد در مطلبی نوشت؛

سال ۸۸ زمانی که هدفمندی یارانه ها قرار شد اجرا شود در نامه ای ۲۱ صفحه ای حقیر به ریاست وقت جمهور، نکات زیر عنوان شد: در حقیقت در این زمینه(هدفمندی یارانه ها) سه سوال اساسی مطرح است که تاکنون جواب مستدل و روشنی به آن داده نشده است و واقعا مشخص نیست که با حذف یارانه ها چه اتفاقی خواهد افتاد.

۱) تورم ناشی از حذف یارانه ها در جامعه چقدر است؟

۲) آیا منابع جمع آوری شده ناشی از حذف یارانه ها و سپس هزینه کرد آن به صورت هدفمند در جامعه می‌تواند افزایش قیمت ها را در سبد مصرفی دهک های پائین و متوسط جبران نماید؟ و در این حرکت، خانوارهای در دهک های پائین و متوسط هزینه ای منتفع، متضرر و یا حداقل با وضعیت مشابه قبل باقی می‌مانند؟

۳) با حذف یارانه ها قیمت دارائی ها در جامعه چگونه تغییر می کند و وضعیت توزیع ثروت در جامعه چه می شود؟ آیا توزیع ثروت ثابت و یا به نفع اقشار خاصی تغییر می کند؟

اگرچه پاسخ‌گویی به این سئوالات با توجه به زیرساخت‌های اطلاعاتی موجود و مدل‌های رایج اقتصادی (بدلیل عدم تجربه جهش ناگهانی قیمت حامل‌های انرژی) به سادگی امکان‌پذیر نمی‌باشد، اما نکته ای که با قطعیت می توان گفت این که، با توجه به این‌که دهک های بالا در اقتصاد صاحبان ثروت و منابع مالی بوده و در نظام تولید و توزیع نقش موثری دارند، طبیعی است که این افراد به راحتی بدون دریافت هیچگونه یارانه ای می‌توانند افزایش هزینه های خود را جبران نمایند و براساس تجربه سال های گذشته اقتصاد در مورد افزایش قیمت ها، به نظر می‌رسد حتی با پرداخت یارانه نقدی بیشتر به خانوارهای دهک های پائین، افزایش هزینه های آنها جبران نخواهند شد.”

موافقان حذف ارز۴۲۰۰ تومانی می فرمودند حذف این ارز اثر تورمی ندارد و قیمت ها بالا نمی رود… چون ۴۲۰۰ اصابت نکرده و تبدیل به رانت شده و… به زبان روشنتر یعنی چه حذف بشود و چه نشود قیمت مرغ و روغن و سایر اقلام تغییری نخواهد کرد. ما عرض می کردیم اصابت کرده و اگر حذف کنید قیمتها بالا می رود… حالا با این شوک قیمتی جدید مشخص شد که ارز۴۲۰۰ اصابت کرده و پرداخت یارانه ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزارتوامانی نیز اصابت آن را به اثبات رسانید. شوک قیمت کالاهای اساسی به تورم در اقلام دیگر منتهی خواهد شد… راننده ای که باگت را یکی ۱۰هزار تومان بخرد، پوشاک و نخاله را هم با قیمت ارزان جابه جا نمی کند(خدمات)…. قیمت اقلام اساسی دیگر مثل برنج و گوشت و حبوبات هم همینقدر نمی ماند و اثر قیمتهای نسبی، تعادل فعلی را در اقلام دیگر هم به هم میزند… باز به همین ترتیب اقلام دیگر مثل خودرو و منسوجات هم بالا می رود… بعدتر کالاهای لوکس و کمی با وقفه بیشتر مسکن. البته این تجربه قبلا نیز در اقتصاد ایران تکرار شده و ظاهرا هر دولت تجربه و آزمون خاص خود را دارد و قصد ندارد از تجارب دولت های قبلی استفاده نمایید. دقیقا همانطور با همان مکانیزم که ریچارد نفیو گزارش کرده کشور مستعد یک شوک تورمی مثل زمان احمدی نژاد و روحانی می شود… ما تقریباً و حداکثر یک سال دیگر به این نقطه خواهیم رسید… یک پاس گل عالی به خزانه داری آمریکا دادیم… باز ارز بالا خواهد رفت و این دور باطل تکرار می شود البته به هزینه فقیرتر شدن فقرا و غنی تر شدن اغنیا. آقای رئیسی و تیمش اشتباه استراتژیکی مرتکب شدند.

نقد هدفمندی یارانه