مراد از حکم عقلی، حکمی نیست که صرفاً از قوه عاقله به معنای فلسفی صادر شود، بلکه حکمی است که عقل به طور جذب و یقین و بدون استناد به قرآن و سنت صادر می‌کند، اگرچه اصولاً عقل می‌تواند به تنهایی حکم شرعی کشف کند، اما در تاریخ فقه شیعه نمونه‌ای از صدور حکم عقل مستقل که پیشینه‌ای در کتاب و سنت نداشته باشد، مشاهده نشده است.

۱۴۰۴/۰۶/۰۳

در گذشته، مسئله‌ای به نام «کارآمدی حکومت» در فقه مطرح نبود، اما امروز بدون کارآمدی، نه مشروعیت اجتماعی باقی می‌ماند و نه پایداری سیاسی. اداره حکومت دینی نیازمند استنباطی است که هم حجیت شرعی داشته باشد و هم توان حل مسائل واقعی مردم را.

۱۴۰۴/۰۵/۲۹

پژوهشگر حوزه‌ی عدالت قضایی: پیشرفت فناوری پهپادها و ربات‌های هوشمند در سال‌های اخیر، چالش‌های جدیدی در حوزه امنیت ملی و حقوق کیفری ایجاد کرده است. در این راستا، بند «ب» ماده ۳ طرح تشدید مجازات جاسوسان و همکاران رژیم صهیونیستی، فعالیت‌های مرتبط با پهپادها، ریزپرنده‌ها و ربات‌های هوشمند با کاربری نظامی، جاسوسی، تخریبی یا تروریستی را مصداق «افساد فی‌الارض» دانسته و مجازات اعدام را برای آن مقرر کرده است. این ماده، ساخت، مونتاژ، تأمین، انتقال، معامله، حمل، نگهداری یا بهره‌برداری از این تجهیزات را جرم انگاری می‌کند. اما پرسش اصلی این است که آیا این قانون‌گذاری جدید ضرورتی حقوقی دارد یا صرفاً به تورم تقنینی دامن زده است؟ به عبارتی دیگر جرم انگاری در خصوص پهپاد ها فارغ از آنکه مشمول جرایم دیگری شوند مستقلا جرم محسوب میشوند؟

۱۴۰۴/۰۵/۲۸

عضو هیئت علمی پژوهشکده زن و خانواده: فلسفه بنیادین شکل‌گیری «مصونیت تاسیسات هسته‌ای» و خود سازمان ملل متحد، جلوگیری از تکرار فجایع جنگ‌های جهانی بود. امروز نیز هدف قرار دادن این مراکز، نقض آشکار همان اصول بشردوستانه‌ای است که برای صیانت از بشریت و جلوگیری از یک جنگ هسته‌ای بنیاد نهاده شده‌اند.

۱۴۰۴/۰۵/۱۴