حجتالاسلام والمسلمین دکتر احمد واعظی، در نشست علمی «فقه و عدالت» مطرح کرد؛
از عدالت فردی تا عدالت ساختاری/ بازتعریف عدالت در فقه امامیه
حجتالاسلام والمسلمین دکتر احمد واعظی: عدالت اجتماعی، در نگاه نخست موضوعی ساده مینماید، اما در واقع از منظری فلسفی، کلامی و فقهی دارای شبکهای از مسائل پیچیده است و نمیتوان آن را صرفاً در چارچوب فقه تحلیل کرد. وی تأکید نمود که همانگونه که نظام سیاسی اسلام نیازمند تبیین مبانی فلسفه سیاسی و الهی است، عدالت اجتماعی نیز باید بر این بنیادها استوار شود تا بتوان از آن به سطح استنباط فقهی راه یافت.
۱۴۰۴/۰۷/۲۹
گزارش اختصاصی از نشست علمی «چالشهای فقهی هوش مصنوعی» با حضور حجت الاسلام و المسلمین محمدرضا جعفری؛
چالشهای فقهی و حقوقی هوش مصنوعی/ از مسئولیت حقوقی تا فتوا و قراردادهای هوشمند
حجت الاسلام و المسلمین محمدرضا جعفری: هوش مصنوعی در پی آن است که مانند هوش طبیعی انسان عمل کند یا دستکم از آن تقلید نماید. هرچند تاکنون تعریف جامع و واحدی از هوش طبیعی ارائه نشده است، اما روانشناسان هوش را توانایی درک، تحلیل، استدلال و تصمیمگیری با در نظر گرفتن شرایط محیطی میدانند. بر این اساس، میتوان هوش مصنوعی را «موجودیتی فناورانه و ساختهی بشر» تعریف کرد که توانایی درک، تحلیل، استدلال و تصمیمگیری دارد و از تجربههای پیشین برای بهبود عملکرد خود بهره میبرد.
۱۴۰۴/۰۷/۲۸
عباسعلی کدخدایی، استاد حقوق عمومی و بینالملل دانشگاه تهران، در پیشنشست همایش بینالمللی حقوق ملت و آزادیهای مشروع در منظومه فکری آیتالله خامنهای (مدظلهالعالی) مطرح کرد؛
آزادی در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر کرامت انسان و مسئولیت در برابر خداوند است
استاد حقوق عمومی و بینالملل دانشگاه تهران: آزادی در نگاه اسلام صرفاً یک حق اجتماعی یا سیاسی نیست، بلکه ریشه در کرامت ذاتی انسان دارد. اسلام برخلاف برخی مکاتب، آزادی را فقط در مناسبات اجتماعی محدود نمیکند بلکه آن را در پیوند با ابعاد معنوی و کمال انسانی میفهمد و آزادی را نهفقط یک حق بلکه یک ابزار برای رشد و تعالی انسان تلقی میکند.
۱۴۰۴/۰۷/۲۷
آیتالله محمد محمدی قائنی در سلسله جلسات درس خارج «آیات الاحکام فقه امنیت» مطرح کردند؛
فقه امنیت، از قواعد لاضرر و لاحرج تا پاسداشت حریم خصوصی و منع تجسس
آیتالله محمد محمدی قائنی: نخست باید نسبت «فقه» و «امنیت» روشن شود تا معیارهای سنجش امنیتِ معتبر در شریعت به دست آید. «امنیت» در برابر «خوف از خطر» است؛ انسانی «امن» است که به حسب واقع در معرض آسیب نیست و خوف پایدار ندارد. در برابر آن، «امنیتِ کاذب» قرار میگیرد که ظاهرِ آرامش دارد ولی در واقع خطر پابرجاست.
۱۴۰۴/۰۷/۲۷
حجتالاسلام و المسلمین صمصامالدین قوامی، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، در نشست «حکمرانی اسلامی برمبنای فقه الاداره» مطرح کرد؛
تحدی فقه حکمرانی با سکولاریسم / مأموریت ذاتی انبیا برای اقامه حکومت
استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم: این برپایی حاکمیت الهی، از همان ابتدا با منافع و ارتکازات مشرکین در تعارض مستقیم قرار میگرفته است. از این رو، قرآن صراحتاً این امر را «کَبُرَ عَلَى الْمُشْرِکِینَ» (بر مشرکان سنگین و گران) میداند، زیرا آنان در صدد حکمرانی غیردینی هستند و پیامبران مأمور به برپایی حاکمیت دین خدا در ساحت اجتماعاند. لذا، رسالت دین از بدو شکلگیری، با امر سیاست و حکومت، پیوندی ناگسستنی خورده است و تشکیل نظام سیاسی، نه یک نقش ثانویه یا اتفاقی، بلکه وظیفهای ذاتی و مأموریتی اصلی برای پیامبران و رهبران الهی بوده است.
۱۴۰۴/۰۷/۲۲
سید رضا حسینی، پژوهشگر حوزهی تحزب و سیاستگذاری حزبی، در یادداشتی برای اندیشکده رهیافت نوشت:
حجاب ثباتبخش یا بحرانساز؟ / نقش آموزش و تربیت در تقویت باور به حجاب
پژوهشگر حوزهی تحزب و سیاستگذاری حزبی: بحث دربارۀ حجاب در جامعۀ امروز ایران، فراتر از مسئلهای صرفاً فقهی یا حقوقی است و به موضوعی اجتماعی، فرهنگی و حتی هویتی بدل شده است. تجربۀ سالهای اخیر نشان داده است که استفاده از ابزارهای قهری، تهدید، قانونگذاری سلبی و نظارتهای سختگیرانه نهتنها به افزایش التزام به حجاب منجر نشده، بلکه گاه با واکنشهای معکوس، مقاومت اجتماعی و حتی کاهش سرمایۀ اجتماعی نهادهای قانونگذار همراه بوده است. در چنین اوضاعی، پرداختن به نگاه ایجابی و جایگزینسازی رویکردهای اقناعی بهجای اجبار، ضرورتی اجتنابناپذیر است.
۱۴۰۴/۰۷/۲۲
حجتالاسلام و المسلمین احمد عابدی، كارشناس حوزه فقه و رسانه در نشست تخصصی «فقه امنیت» مطرح کرد؛
تدوین فقه امنیت، راهبردی برای تقویت ساختارهای نظام اسلامی
حجتالاسلام و المسلمین احمد عابدی: برخلاف آنچه تصور میشود، موضوع امنیت در قرآن کریم از جایگاه ویژهای برخوردار است و بیش از ۵۰۰ آیه به این مقوله پرداخته است که این میزان، از تعداد بسیاری از آیات الاحکام شناختهشده نیز بیشتر است.
۱۴۰۴/۰۷/۲۲
گزارش اختصاصی پایگاه خبری علوم انسانی مفتاح از نود و هشتمین کرسی از سلسلهکرسیهای پژوهشگاه فقه نظام با موضوع «پول حقیقی در برابر پول اعتباری»؛
نگاهی به تاریخچه پول در جهان اسلام/ درهم و دینار بهعنوان معیار ارزش و فلوس تنها واسطه مبادله
دکتر مادرشاهی: آیتالله اراکی در بحث ولایت فقیه نکتهای بیان کردهاند که برای بحث ما راهگشا است: گفتند اصلِ بحث، خودِ ولایت فقیه نیست؛ مقصود این است که آنچه معمولاً درباره ولایت فقیه گفته میشود، نه در بارۀ اثبات اینکه «فقیه میتواند ولایت داشته باشد»—که محلِ شک نیست—بل دربارۀ این است که «آیا غیرِ فقیه هم میتواند ولایت داشته باشد یا نه؟» نباید صرفاً به نمونههای تاریخی یا سیره اکتفا کرد و از آن حکم کلی گرفت؛ همچنین اطلاقات ادله ولایت فقیه باید در جای خود بررسی شود و نمیتوان اطلاقِ ادله را مبنای رفتار آزاد حاکم قرار داد.
۱۴۰۴/۰۷/۲۱





















