نظام مدیریتی در خانواده بر پایه ولایت استوار است و مفاهیمی مانند ولایت پدر، تربیت والدین، و ارث از هنجارهای مهم آن به شمار میروند که باید در سیاست‌ها و قوانین نیز منعکس شوند. این نظام با اصول تکوینی و تشریعی دین گره خورده و بر قاعدهگذاری حکمرانی دینی تأثیر میگذارد. مفهوم "بیت" در فرهنگ قرآنی گستردهتر از مسکن است و از ملک تا ملکوت را شامل میشود، بهطوریکه مساجد، خانه‌های خدا و نماد مهمی از عبادت محسوب میشوند و نگاه اسلامی به خانواده را در بستر هستی به شکلی وسیع و عمیق نمایان میسازند.
به گزارش خبرنگار پایگاه خبری – تحلیلی مفتاح علوم انسانی اسلامی، به نقل از خبرگزاری شبستان؛ حجت الاسلام والمسلمین علی نهاوندی، رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس، در مراسم افتتاحیه ششمین مدرسه پارلمانی با عنوان «زن و خانواده در گستره تقنین و سیاستگذاری» طی سخنانی اظهار کرد: با وجود فعالیت نهادهای متعدد فرهنگی در عرصه خانواده، ولی بار سنگین دغدغه ازدواج، طلاق، اعتیاد، اشتغال، مسکن و تحصیل وخشونت علیه زنان و … بر روی خانوده افتاده است.
رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس گفت: اگر دنبال اهداف بلند نظام خلقت هستیم باید نظام خانواده تعالی و رشد پیدا کند و از مجرای قانونگذاری وسیاستگذاری، مشکلات و معضلات این کانون حیاتبخش اجتماع را برطرف کنیم؛ باید در سیاستگذاری، قانونگذاری و قاعده گذاری‌های کلان برای نظام حکمرانی دینی، نگاه اساسی خود را به سمت خانواده معطوف کنیم.
نگاه ویژه قرآن کریم به مساله خانواده
وی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: قرآن کریم هم در بخش تکوین و هم تشریع، مساله خانواده، زوجیت و سلول بنیادی نظام اجتماعی را مورد توجه خاص قرار داده و زمانی که زن و خانواده را مورد بحث قرار می دهد، گویی از نقشه بزرگ خلقت و طرح و برنامه مهم نظام آفرینش سخن می‌گوید و با ظرافت خاص، مسائل مرتبط با خانواده و زنان را با استحکام عالم خلقت پیوند می‌دهد.
حجت الاسلام نهاوندی با اشاره به آیه ۲۱ سوره روم، آیه ۱۳ سوره حجرات و روایاتی از پیامبر بزرگ اسلام و حضرت امام صادق (ع) خاطرنشان کرد: تاکید آیات و روایات به مسائلی مانند خلقت، زوجیت و نقشه هرم هستی حاکی از آن است که در بستر یک فرایند شریعت پایه، موضوع تشکیل خانواده یک امر ضروری است.
وی با اشاره به اینکه قرآن کریم و روایات اهل بیت علیهم السلام در دو بخش تکوین و تشریع به تبیین مسائل مرتبط با خانواده پرداخته است، بیان داشت: بر اساس این آیات، روایات، فقه و شریعت اسلام، نوع نگاه ما به زن و خانواده با نگاه غربی ها باید متفاوت باشد و این تفاوت‌های بنیادین و مسائل معرفتی آن، باید در نظام سیاستگذاری و قانونگذاری خود را نشان دهد.
رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس با اشاره به روایتی از امام صادق (ع) تحت عنوان “رَکعَتانِ یُصَلّیهِما مُتَزَوِّجٌ أفضَلُ مِن سَبعینَ رَکعَهً یُصَلِّیها غیرُ مُتَزَوِّجٍ” بیان داشت: این روایت، خانواده را به عنوان یک مولفه ارزش آفرین در عبادات فردی دانسته است.
نظام مدیریتی در خانواده نظام ولایت پایه است
حجت الاسلام نهاوندی با اشاره به اینکه نظام مدیریتی در خانواده نظام ولایت پایه است، گفت: در عرصه اجتماعی مباحثی مانند ولایت پدر، ولایت تربیتی پدر و مادر، قواعد انساب، قانون محرمیت، ارث، هبه، حضانت، صله رحم و …از قواعد هنجارساز ما هستند که امتداد آنها در سیاست‌ها و قوانین باید خود را نشان دهد.
استاد درس خارج حوزه علمیه قم با اشاره به اتصال و هماهنگی بین نظام تکوین و تشریع گفت: بر پایه نظام دینی، تشریع و تکوین به هم گره خورده و آثار هنجارساز نظام تشریع در نظام تکوین نیز نمود یافته و تاثیرگذار است؛ ما نیز باید در قاعده گذاری حکمرانی دینی، چنین امر معرفتی را برای ضابطه مند کردن آن ایجاد کنیم.
واژه «بیت» در فرهنگ قرآنی از ملک تا ملکوت را در بر می‌گیرد
وی با اشاره به مفهوم «بیت» در آیات قرآنی، روایات و عرف اجتماعی نیز گفت: هرچند “بیت” در عرف به معنای مسکن و منزل است ولی در فرهنگ قرآنی یک مفهوم گسترده ای است که از ملک تا ملکوت را دربرمی گیرد.
حجت الاسلام نهاوندی تصریح کرد: محل فرمانروایی خداوند «بیت المعمور»، خاندان پیامبر اسلام (ص) به «اهل البیت» و در ادبیات قرآنی مسجد به نام “بیت” معرفی شده است چنانکه رسول خدا فرمود: «الْمَساجِدُ بُیوتُ الْمُتَّقین» (مساجد، خانه پرهیزگاران است)؛ همچنین امام جعفرصادق (ع) نیز می فرماید: «قال اللهُ تبارکَ و تعالی اِنَّ بُیُوتِی فِی الْأَرْضِ اَلْمَسَاجِدُ، فَطُوبَی لِعَبْدٍ تَطَهَّرَ فِی بَیْتِهِ ثُمَّ زَارَنِی فِی بَیْتِی أَلا إِنَّ عَلَی‌الْمَزُورِ کَرَامَهَ الزَّائِرِ» (خدای تبارک و تعالی می‌فرماید: مساجد خانه‌های من در زمین‌اند. خوشا به حال بنده‌ای که در خانه‌اش خود را طاهر کند (وضو بگیرد) بعد مرا در خانه‌ام زیارت نماید)، اینجا دیگر بر میزبان است که مهمان خود را گرامی می دارد. و بیت المقدس نیز مسجدی با همین کلید واژه است؛ بزرگانی مانند حضرت امام خمینی(ره) در تفسیر آیه ۱۰۰ سوره نساء” مَنْ یَخْرُجْ مِنْ بَیْتِهِ ” را به “بیت نفس” تعبیر کرده‌اند، اینها همه نشان از اهمیت نظام خانواده دارد؛ در هیچ و فرهنگ و تمدنی چنین نگاه گسترده و دقیقی در فرآیند هستی به مساله خانواده نشده است.
زن کانون تاثیرگذار و عنصر اصلی در تربیت بشر است
رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس با اشاره به اینکه زن کانون تاثیرگذار و عنصر اصلی در زندگی بشر است، گفت: با توجه به نقش زنان به عنوان عنصر اصلی در تربیت بشر، محبوبیت این قشر در بین انبیاء الهی به دلیل تربیت نفوس و جایگاه بالای آنان است.
حجت الاسلام نهاوندی گفت: زنان خانه دار و نقش آنها در تربیت فرزندان باید در نظام تصمیم گیری و سیاستگذاری مورد توجه قرار گیرد.
وی تلاش برای رفع مشکل ازدواج و ترویج ازدواج آسان و راهکارهای موثر برای کاهش طلاق را از دیگر الزامات اصلیقانونگذاری ذکر کرد.
گفتنی است: ششمین مدرسه پارلمانی زن و خانواده در گستره تقنین و سیاستگذاری با سخنرانی حجت الاسلام «علی نهاوندی» رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس آغاز به کار کرد. در این مدرسه پارلمانی که به همت مرکز تحقیقات اسلامی مجلس در حال برگزاری است، برخی محققان حوزوی و دانشگاهی حضور دارند. این مدرسه به مدت پنج روز و در مراکز مختلف برگزار می شو؛ ضمن اینکه حجج الاسلام والمسلمین «سیدمحمد حسین هاشمیان» جانشین گروه فرهنگی اجتماعی مرکز تحقیقات اسلامی مجلس و «فرج الله هدایت‌نیا» عضو کارگروه زن و۰ خانواده گروه فرهنگی مرکز تحقیقات اسلامی مجلس و عضو هیات علمی پژوهشکده زن و خانواده از ارائه دهندگان روز اول این مدرسه پارلمانی هستند.
https://ihkn.ir/?p=38941
نظرات